Bağışlarınız İçin Hesap Numaramız DOHAD - İs Bankası Gayrettepe Şubesi - 529030

Dikkat! Köprüler, yoldan önce donar

Prof.Dr. Mikdat Kadıoğlu

    Sıcak ve güneşli bir tatil gününde piknik ve alışveriş yollarında yoğunlaşan trafik, yağışlı veya sisli günlerde yavaş hareket eden araçlar, kışın kar yağışıyla trafikte oluşan kaos; Hava şartlarının bu etkilerine ilaveten, işçi ve memurların işe ve/veya öğrencilerin okula gittiği saatlerde veya hafta başı ve sonlarında yollarda kat edilen daha fazla zaman gibi sosyal davranışlar; İstanbul gibi bir büyük şehirde yaşamın çekilmez parçalarıdır.
    Bunlar ile birlikte hava şartları ve sosyo-ekonomik yaşamımızdaki mevsimsel değişimler, yolların bakımını yapmak için de hayati bir öneme sahiptir. Okulların açılmasıyla beraber başlayan yol bakım ve onarım çalışmaları en çok dikkati çeken ve bizi rahatsız eden talihsiz çalışmalardır. Yol bakımı ve asfaltlama çalışmaları için uygun hava şartlarının da beklenmesi gerekir: Yağmur veya aşırı sıcak havalar, asfaltın düzgün şekilde yapılmasını engelleyebilir. Çok soğuk havalar ise, büyük bir çaba ve özel bir tip ve pahalı asfalt karışımını gerektirir. 
    Sosyal davranışlarımızın yanı sıra trafiğin meteorolojik şartlar tarafından da kontrol edildiği gerçeği bu kadar açık iken, ülkemizde trafiği kontrol edip düzenleyenler ve yolların bakımını yapanların şehirdeki meteorolojik şartları ve sosyal-ekonomik yaşantıyı ne kadar dikkate aldığını oturup bir sorgulamamız gerekiyor. Ben sadece bu işin meteorolojik yönü ile ilgili gelişmiş ülkelerdeki uygulamalardan size birkaç örnek vermek istiyorum.

    Gelişmiş ülkelerde, trafik akışında ve trafik kazalarında etkili olan şiddetli yağmur, kar, yoğun sis, don ve kuvvetli rüzgarlar gibi kötü hava şartları ile mücadele de meteoroloji bilimi ve yöntemleri de etkin bir şekilde kullanılmaktadır. Örneğin, ulaşımda kaynak israfı ve çevrenin tahrip edilmesini önlemek için kar ve buzlanma ile mücadelede sadece "buzlanmaya dikkat" levhaları, kar temizleme araçları ve kar çitleri kullanılmıyor aynı zamanda tuzun, sadece gereken yerlerde, gerektiği kadar ve doğru bir zamanda kullanılabilmesi için meteorolojik bilgi ve teknoloji de kullanılmaktadır.
    Yol planlanmasında, işaret ve sinyalizasyon aygıtlarının yer seçiminde de sis potansiyeli indeksi gibi indeksler kullanılır. Ayrıca kötü hava şartlarında trafik akışını sağlamak, yolları idare etmek ve gerektiğinde de sürücüleri uyarmak için yollar üzerinde sürekli meteorolojik ölçümler yapılır ve meteorolojik radarlar kullanılır. Hava limanlarının planlanmasında, Metropoliten Nazım ve Ulaşım Nazım Planlarında meteoroloji mutlaka uzmanlık seviyesinde göz önüne alınır.
    İstanbul gibi büyük megapollerimizde, normal hava şartlarında dahi güçlükle yürütülen kentiçi ulaşım, kötü hava şartlarında büyük ölçüde aksamaktadır. Bu durumlarda şehirlerimizde günlük hayatla beraber trafiğin normale döndürülebilmek ve vatandaşların sorunlarını çözebilmek için "Karla Mücadele Kriz Masası" oluşturulmaktadır. Kentiçi trafik akışının sürebilmesi için yollara, karayolu ve yol çevresindeki yeşil alanları tahrip eden, tonlarca tuz dökülmekte ya da kar yağışı ile birlikte kitlene trafiğe girilemeyip tuzlama hiç yapılamamaktadır.
    Halbuki şiddetli yağış ve fırtına gibi ağır hava şartlarında, İstanbul sakinlerinin düzen içerisinde can ve mal kayıplarını en aza indirgeyerek hayatlarını devam ettirebilmesi için, trafik görevlilerinin, polis, güvenlik ve zabıta güçlerinin, itfaiye, kanalizasyon vb. birimlerin koordineli çalışabilmesi ve problemlere zamanında müdahale edebilmesi gerekir. Bu ise ilgili birimlerin zamanında ve doğru bir şekilde bilgilendirilmesine bağlıdır. Bu bilgilendirmenin sağlanabilmesi ancak yerel idarelerin meteorolojik radar ve yol sensörleri kullanmalarıyla mümkündür. Bu nedenle en azından ülkemizin en büyük ve lider şehri İstanbul’daki yolların idaresinde gerekli meteorolojik bilgi ve teknolojinin kullanımına bir an önce gidilmelidir.
    Hava sıcaklıklarının özellikle geceleri sıfır dereceye yaklaştığı bu günlerde yollar donmasa da köprülerin donabileceğine dikkatinizi çekmek istiyorum. Soğuk gecelerde köprülere çok dikkatli girilmelidir. Unkapanı gibi köprülerin girişine bu yüzden ABD'de "Dikkat! Köprüler, yoldan önce donar" şeklinde uyarı levhaları konmuştur.